Azı

HUSBAM sitesinden
Gezinti kısmına atla Arama kısmına atla

‘köpek dişlerinden sonra içeriye doğru, alt ve üst çenenin iki yanında beşer tane bulunan dişlerin ortak adıʼ ~ Az azı. -Tkm azı. -Nog azuv tis. -TatK azū. -Kzk azu. -KKlp azuw. -Krg azū. -Sag, Kuğ, Şor, Koy, Kaça, Soy, Küer azığ. -Alt, Tel azū. -Tar azik. -Tuv azığ. -Yak asī. -Çuv asav. Tatarca veya Başkurtça gibi komşu diyalektlerden alınmıştır. Eski çağlardan başlayarak azığ biçiminde kullanılır. Eski Türkçede azığ olarak geçer. Orta Türkçede azığ biçimi kullanılır. Eski Kıpçakçada da azığ (ve azu) olarak geçer. Bilimsel yayınlarda sıklıkla Moğolca arağa biçimiyle birleştirilmiştir. Ara sıra Moğolca *ariğa biçiminden yola çıkıldığına da tanık oluyoruz. Ancak son yıllarda Moğolca arağan’ın eski Türkçeden kalma bir alıntı olduğu anlaşılmıştır. Türkçeden Farsçaya āzū olarak geçmiştir. Kürtçede azû olarak kullanılanılır. Vladimirtsov: SrGr 361; Poppe: UAJb 30: 94; CAJ 9: 164; Lautlehre; 81, 94, 122; Ramstedt: ZİRGO 34: 553; KWb 12b; Lautlehre 55, 111; SKE 185; Németh: ALH 3: 185. s. * not; Doerfer: TMEN 474; UAJb N.F. 1: 136-137; Ligeti: VJa 3, 1971, 30; Egorov; ÊS 33; Aalto: CAJ l: 13; Räsänen: TLT 23; V 33; Clauson: ED 283a; Sevortyan: ÊSTJa 1974, 96-98; Leksika 229.